مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه روز یکشنبه اعلام کرد اگر اتحادیه اروپا به وعده اش برای مسافرت بدون روادید برای مردم ترکیه عمل نکند آنکارا از توافق‌نامه اش با این اتحادیه جهت جلوگیری از هجوم آوارگان به اتحادیه اروپا کنار خواهد کشید.
توافق‌نامه بین ترکیه و اتحادیه اروپا پس از آن به دست آمد که مقامات اتحادیه اروپا نشستی اضطراری را با حضور مقامات دولت ترکیه از جمله احمد داوود اوغلو وزیر خارجه ترکیه در بروکسل برگزار کردند که هدف آن، یافتن راه چاره‌ای برای متوقف کردن موج ورود پناهجویان به اروپا از ترکیه بود. پس از این نشست‌ها اتحادیه اروپا و ترکیه در نهایت در 28 اسفند سال 1394 به توافق رسیدند.
در این طرح افزایش کمک اتحادیه اروپا به ترکیه تا شش میلیارد یورو، لغو روادید برای شهروندان ترکیه که قصد سفر به کشورهای عضو اتحادیه اروپا را دارند و تسریع روند پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا در ازای مشارکت ترکیه در حل بحران آوارگان پیش‌بینی شده بود.
اما دسترسی بدون روادید مردم ترکیه به اتحادیه اروپا که پاداش اصلی آنکارا در قبال همکاری اش برای مقابله با هجوم آوارگان به اتحادیه اروپا بود چندین بار به تاخیر افتاده است. مقامات اروپایی ابتدا مدعی بودند مناقشه در مورد قوانین ضدتروریسم ترکیه مهمترین عامل عمل نکردن اتحادیه اروپا به تعهدش در این زمینه بوده است. اما اکنون دلیل دیگری برای این عهد شکنی مطرح می‌کنند که عبارت است از: «اقدامات سرکوبگرانه دولت بعد از کودتای نافرجام اخیر در این کشور» از جمله گونتر اوتینگر کمیسر جامعه و اقتصاد دیجیتالی اتحادیه اروپا اعلام نموده است: "فکر نمی کنم لغو اخذ روادید برای شهروندان ترکیه به علت اقدامات سرکوبگرانه آنکارا بعد از کودتای نافرجام اواسط ماه ژوئیه در سال کنونی محقق شود."
در هر حال، به گزارش خبرگزاری رویترز، چاووش اوغلو روز گذشته در مصاحبه با روزنامه آلمانی فرانکفورتر آلگماینه زایتونگ شرکت کرده بود گفت: توافق مربوط به جلوگیری از هجوم آوارگان به اتحادیه اروپا به علت «اقدامات بسیار جدی» اتخاذ شده از سوی آنکارا موثر بوده است. وی در ادامه افزود: «اما تمامی اینها به لغو الزام دریافت روادید برای شهروندان ما که یکی از بندهای توافق‌نامه هجدهم ماه مارس است بستگی دارد.» اوغلو همچنین تأکید کرد: «اگر الزام اخذ روادید لغو نشود ما مجبور خواهیم شد تا از توافق‌نامه مربوط به جلوگیری از هجوم آوارگان فاصله بگیریم.»
با این اوصاف وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرد: دولت ترکیه منتظر اعلام تاریخ دقیق لغو اخذ روادید برای شهروندان این کشور از سوی اتحادیه اروپاست. چاووش اغلو در پایان همچنین افزود: «این تاریخ می تواند اوائل یا اواسط ماه اکتبر باشد اما ما در انتظار یک تاریخ قطعی هستیم.»
از سال 2014 یعنی از زمانی که عناصر داعش کنترل بخش های زیادی از سوریه و عراق را به دست گرفتند بیش از سه میلیون و 300 هزار نفر آواره شده اند. این بحران بخصوص به مناقشه‌ای بزرگ بین ترکیه و اتحادیه اروپا تبدیل شده است.
از طرفی هدف از این توافق، یافتن راه چاره‌ای برای متوقف کردن موج ورود پناهجویان به اروپا از ترکیه بود. هریک از طرفین در این توافق به دنبال منافع زودگذر و میان مدت خود بودند، بدون اینکه هیچ توجهی به وضعیت انسانی خود آوارگان بنمایند.
حتی آنکارا و اتحادیه اروپا در پی این توافق با انتقادات تندی از سوی نهاد‌های حقوق بشری جهان روبرو شدند. سازمان های مدافع حقوق بشر در واکنش به مفاد این توافق‌نامه تاکید کردند اتحادیه اروپا و ترکیه معیارهای انسانی را در اجرای توافق‌نامه بازگرداندن آوارگان به این کشور رعایت نکرده اند.
* این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان و نهایتاً تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرانِ عزیز جمهوری اسلامی بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های این موسسه نیست.
