پس از کشمکش های فراوان میان دولت و کنگره آمریکا، کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان ایالات متحده روز جمعه، 25 تیرماه، 28 صفحه محرمانه از گزارش مربوط به ارتباط احتمالی حکومت سعودی با هواپیماربایان 11 سپتامبر را منتشر کرد.
این گزارش حاوی اطلاعاتی درباره «پیوندهای بالقوه» بعضی از هواپیماربایان با عدهای از مقامات سعودی است، در متن این گزارش آمده است: «مطابق چندین سند و مدرک در افبیآی و گزارشهای سیآیای، بعضی از هواپیماربایان 11 سپتامبر در زمان اقامت در آمریکا با افرادی ارتباط داشتند که احتمالا با حکومت سعودی مرتبط بودند.» با این حال دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا در بیانیهای اعلام کرد که توافق با انتشار این گزارش به معنای «اجماع جامعه اطلاعاتی بر سر صحت» گزارش نیست؛ به عبارت دیگر، نمیتوان از صحت و درستی اطلاعات این گزارش مطمئن بود.
جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، روز جمعه و پیش از انتشار این 28 صفحه به خبرنگاران گفت که این گزارش حاوی هیچ سند و مدرکی مبنی بر دخالت و مشارکت عربستان سعودی نیست. عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، نیز بر همین اساس در واکنش خود به انتشار این گزارش جمعه شب خطاب به خبرنگاران گفت که «حالا موضوع تمامشده است».
با این حال در تحقیقی که در سال 2002 در کنگره آمریکا انجام شد صحبت از «مدارکی» میشود حاکی از این که برخی از «مقامات سعودی که در سال 2001 ساکن ایالات متحده بودند» در توطئه حمله به برجهای دوقلوی منهتن دست داشتند.
از سویی علی رغم ادعای عادل الجبیر در مورد بسته شدن پرونده دست داشتن سعودی ها در حملات 11 سپتامبر، خبرگزاری رویترز روز شنبه در گزارش خود از گزارش «28 صفحه ای» که روز جمعه منتشر شد نوشت کاخ سفید چندین سطر و جمله را «برای محافظت از منابع و روشهای اطلاعاتی» سیاه کرده است.
با این اوصاف به نظر می رسد بخشی از گزارش که سانسور شده است همچنان پرونده را برای پیگیری مقامات آل سعود در مورد دست داشتن در حملات 11 سپتامبر باز می گذارد و احتمالا این پرونده همچنان به عنوان اهرم فشاری در دست کاخ سفید علیه عربستان باقی خواهد ماند.
علاوه بر این، مواضع پیشین مقام های امریکایی وسعودی نیز این ظن را تقویت می کند که انتشار بخش های سانسور شده اسناد 28 صفحه ای می توانست رابطه واشنگتن /ریاض را به شدت تحت تاثیر قرار داده و راه پیگرد خاندان آل سعود را به دلیل حمایت از تروریسم باز کند.
اگر به راستی عربستان در حادثه 11 سپتامبر نقش نداشته است چه ضرورتی داشت که عادل الجبیر در آغاز فشارهای کنگره برای انتشار اسناد 28صفحه ای تهدید کندکه ریاض تمام دارایی های عربستان را از امریکا خارج خواهد کرد؟ یا اینکه چرا مقامات وزارت امور خارجه آمریکا به کنگره این کشور اعلام کردند لایحه ای که به خانواده های قربانیان حادثه یازدهم سپتامبر اجازه می دهد عربستان سعودی را تحت پیگرد قانونی قرار دهند، مورد مخالفت شماری از متحدان مهم آمریکا قرار گرفته است؟
علاوه بر این نکات، در همین گزارش سانسور شده هم مواردی وجود دارد که هم اکنون دستاویزی برای نمایندگان کنگره و رسانه های امریکایی شده است تا همچنان پرونده را تا انتخابات ریاست جمهوری امریکا و پایان کار دولت اوباما دنبال کنند.
بر اساس گزارش شبکه بلومبرگ در گزارش سانسور شده که کمیته ی اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا روز جمعه منتشر کرد، آمده است :« بنا بر اسناد مختلف اف بی آی ( پلیس فدرال آمریکا ) و یادداشت سیا ( سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا ) ظاهرا تماس هایی با افرادی وجود داشته است که احتمالا با دولت سعودی در ارتباط بوده اند.»
بر اساس گزارش روزنامه بوستون هرالد، استفان اف لینچ عضو مجلس نمایندگان آمریکا هم بعد از اینکه اسناد فوق سری درباره حادثه یازده سپتامبر منتشر شد، خواستار برگزاری جلسه استماع برای بررسی نقش عربستان سعودی در حملات تروریستی یازده سپتامبر شد.
لینچ گفت: «دائماً تلاش می کنند برای محافظت از خودشان و سعودی ها، این اسرار را پنهان نگه دارند. هزاران آمریکایی کشته می شوند و واکنش آژانس های اطلاعاتی ما سرپوش گذاشتن بر آن است؟ این شرم آور است.»
روزنامه نیویورک پست هم نوشت، این 28 صفحه نشان می دهد هواپیماربایان پیش از حملات خود، از دیپلمات ها و جاسوسان سعوی در سراسر آمریکا کمک گرفته بودند.
بر اساس گزارش نیویورک پست این گزارش نشان می دهد روابط دولت عربستان با هواپیماربایان و دیگر مظنونان به قدری گسترده بود که دفتر اف بی آی در واشنگتن گروه ویژه ای را برای تحقیق درباره نقش عربستان در این خصوص تشکیل داد.
همچنین در سند 28 صفحه ای که روز جمعه منتشر شد، از تلاش های عربستان برای تضعیف تلاش های آمریکا در ریشه کن کردن القاعده در سال های قبل از حملات 11 سپتامبر به شدت انتقاد شده است. علاوه بر این، این بخش از گزارش کمیسیون مشترک کنگره حاکی از آن است که اطلاعات اف بی آی درباره تحرکات و اقدامات مقامات سعودی در آمریکا در آن دوره، مبهم است.
ریچارد بلومنتال، سناتور آمریکایی که از تلاش برای تصویب قانون به منظور فراهم کردن امکان شکایت خانواده های قربانیان 11 سپتامبر از عربستان حمایت کرد، در پی انتشار این بخش از گزارش کمیسیون مشترک کنگره گفت: «در این اطلاعات فاش شده، روابط عربستان سعودی با تروریست ها، اقدام عربستان سعودی در پرداخت پول به تروریست ها، و کارشکنی های این کشور در تحقیقات آمریکا درباره مبارزه با تروریسم به طور تکان دهنده ای وصف شده است.
با اینکه در این سند درباره مشارکت عربستان در حملات 11 سپتامبر نتیجه گیری نشده است، اما در این اسناد به قدر کافی مدرک ارائه شده است که موجب نگرانی جدی شود.»
در این گزارش به نقل از یکی از اسناد سیا که مربوط به مه 1996 است، آمده است: « سعودی ها از ارائه اطلاعات درباره سوابق بن لادن و هر کمک دیگر در خصوص وی خودداری کرده بودند، چرا که بن لادن اطلاعات بسیار زیادی درباره روابط رسمی عربستان با افراطی های اسلام گرا در دهه 1980 داشت و به همین دلیل ریاض نمی خواست او به دست آمریکا بیفتد.»
* این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان و نهایتاً تصمیمسازان و تصمیمگیرانِ عزیز جمهوری اسلامی بازنشر یافته و الزاماً منعکسکنندهی مواضع و دیدگاههای این موسسه نیست.