حلب زیر پنجه ببرهای تحت فرماندهی سرهنگ/ اهمیت نبرد جاده کاستیلو

این روزها حلب به کانون مهم اخبار مربوط به سوریه تبدیل شده است و ارتش سوریه در حال فشردن گلوی تروریستها در شمال این کشور است.

کانون تمدنی ۸ هزار ساله
حلب یکی از بزرگترین شهرهای سوریه محسوب می شود. این شهر مرکز استان حلب و یکی از بزرگترین استانهای سوریه است. حلب در شمال غربی سوریه و ۳۱۰ کیلومتری دمشق واقع شده است. این شهر یکی از قدیمی ترین شهرهای دنیا محسوب می شود. این شهر آموری ها، آرامی ها، آشوری ها، ایرانی ها، هلنی ها و رومی ها و حکومتهای اسلامی را به خود دیده است. برخی قدمت حلب را به هزاره ششم قبل از میلاد می دادند. در قلعه معروف حلب آثاری متعلق به دوره هزاره سوم قبل از میلاد یافت شده است.
مسلمانان در۶۳۶ میلادی بر حلب مسلط شدند و پس از هشتاد سال در دوره اموی مسجد معروف این شهر بنا گردید. در قرن دهم میلادی، حلب به مرکز حمدانیان تبدیل شد. پس از آن دوره هرج و مرج را شاهد بود و رومی ها، فاطمیون، سلاجقه و صلیبی ها برای تسلط بر شهر با یکدیگر دست و پنجه نرم کردند. حلب در دوره ایوبی ها با رونق خاص همراه شد. اما این دوره با حمله مغولها در سال ۱۲۶۰ میلادی از بین رفت. این شهر از طاعون سخت در سال ۱۳۴۸ میلادی و سپس حمله تیمورلنگ در سال ۱۴۰۰ میلادی رنج برد.
در سال ۱۵۱۶حلب بخشی از امپراتوری عثمانی شد و به عنوان مرکز تجاری میان شرق و اروپا مطرح شد. نقش حلب در اواخر قرن هیجدهم میلادی پس از شکل گیری سوریه کنونی از سوی انگلیس و فرانسه کاهش یافت. این شهر از جنوب ترکیه و شمال عراق منزوی شد و بندر اسکندرون در سال ۱۹۳۹ میلادی به ترکیه واگذار شد.
به دنبال استقلال سوریه، حلب به عنوان مرکزی صنعتی مهم و رقیب دمشق مطرح شد. جمعیت این شهر به حدود ۲.۳ میلیون در سال ۲۰۰۵ افزایش یافت.
امروز بیشتر ساکنان آن را مسلمانان سنی مذهب تشکیل می دهند. کردها و ترکمنها و مسیحیان و نیز ارامنه و شیعیان و علویان نیز در آن ساکن هستند.

حلب و بحران سوریه
حلب مانند دیگر شهرهای سوریه از بحران تاثیر پذیرفت. حوادث حلب از فوریه ۲۰۱۲ شروع شد. نبرد حلب با افت و خیز یکنواختی ادامه داشت تا اینکه دخالت روسها در سال ۲۰۱۵ این نبرد را از حالت رکود خارج کرد.

آتش بس در حلب
اسفندماه گذشته بود که آتش بس در برخی مناطق سوریه از جمله حلب برقرار شد. این آتش بس شامل جبهه النصره و داعش نمی شد. این آتش بس به ویژه در حلب از این حیث مهم بود که نبرد در حلب نبرد سرنوشت سازی بود. روسیه تمام تلاش خود را به کار بست تا آتش بس در حلب را حفظ کند و این موضوع تا حدودی کار را برای ارتش سوریه دشوار می نمود. تروریستها روزانه به حملات خود به حلب ادامه می دهند و تعدادی از غیرنظامیان را به خاک و خون می کشند.
نبرد حلب برای دو قدرت جهانی هم از اهمیت بسزایی برخوردار است. در واقع پس از برقراری آتش بس اوضاع به گونه ای بود که گویا دست ارتش سوریه بسته شده است و در مقابل گستاخی گروههای مسلح و تروریستها را بیشتر کرده بود زیرا امکان استفاده از نیروی هوایی از سوی ارتش سوریه وجود نداشت. اما همانطور که گفته شد تداوم حملات و موارد نقض آتش بس سبب شد تا سوریه واکنش را حق مسلم خود بداند و وارد عمل شود.

اهمیت راهبردی حلب
در اهمیت استراتژیک شهر حلب، ناظران امور بر این باورند که حل بحران حلب به مثابه حل بحران سوریه است و البته کشمکش نظامی قدرتها می تواند شراره جنگ فراگیر را به دنبال داشته باشد.
برخی حتی سرنوشت حلب را به بحران عراق نیز گره زدند و مشترکات میان حلب و موصل و شمال عراق را فراوان دانستند. هر قدرتی که این دو شهر یعنی حلب و موصل را در اختیار داشته باشد می تواند بر منطقه هیمنه داشته باشد.
حلب امتداد ترکیه و عراق و دریچه مناطق کُردی است. این شهر مرکز مهمی برای پیشروی به سوی الرقه است. سقوط حلب به مثابه سقوط امتداد جغرافیایی سوریه است. در واقع حلب به مثابه یک نمونه کوچک از جنگ منطقه ای یا بین المللی است. همه بازیگران داخلی، منطقه ای و بین الملی و همپیمانان و حامیان آنها در حلب حضور دارند.
جنگ حلب سخت و خطرناک است. روسها و آمریکایی می کوشند که آتش بس را حفظ کنند تا تفاهمات مسکو و واشنگتن از هم نپاشد.
همه فقط درباره ضرورت جلوگیری از تسلط داعش بر حلب اتفاق نظر دارند اما درباره موضوعات دیگر تناقض شدید دارند و منافع آنها در تضاد است. هیچ طرفی کلید بحران را در اختیار ندارد.
اما حلب به مثابه سرفصل برجسته پایداری ارتش سوریه و گواه قدرت نظام یا ضعف آن است. بدون شک با توجه به اینکه گروههای مسلح در حلب حضور دارند از همین رو بازپس گیری حلب، ورق را به نفع دولت سوریه بر می گرداند و در مذاکرات با مخالفان سوری دست بالا را خواهد داشت. آزادسازی حلب سبب خواهد شد که آمریکا نتواند به دمشق فشار وارد کند اما هر گونه ضعف سبب خواهد شد گروههای مسلح به بدنه قدرت در سوریه وارد شوند.
می توان گفت که طرح تجزیه سوریه از حلب شروع می شود یا در حلب خاک می شود. پیروزی دولت سوریه در نبرد حلب به مثابه تقویت حزب الله خواهد بود و تقویت حزب الله موضع این حزب را در داخل لبنان تقویت خواهد کرد. این نبرد فشارها از روی حشد الشعبی عراق را کم خواهد کرد و زمینه را برای حضور آن در نبرد موصل فراهم خواهد کرد. حلب برای کردهای سوریه و ترکیه و عراق نیز مهم خواهد بود. حلب نبردی غریب از نظر نتیجه است. این جبهه مرتبط با ادلب است که تروریستهای آموزش دیده را در خود دارد. حمایت قوی از گروههای مسلح به عمل می آید.

حلب از نگاه ترکیه
نبرد حلب برای ترکیه مهم است زیرا آنکارا می کوشد که از حلب به عنوان مانعی میان ترکیه و جنگ ایجاد کند و به عبارت دیگر ترکیه نگران رسیدن جنگ به مرزهای این کشور است. ترکیه به دنبال منطقه حائل در حلب است.

آنچه اسرائیلی ها در  جنگ حلب دنبال می کنند
اسرائیل مایل است که جنگ در حلب به گونه ای پیش برود که ادامه دار باشد زیرا آزادسازی حلب سبب خواهد شد که دولت سوریه تمام تمرکز خود را بر جنوب و مرزهای جولان بگذارد. اسرائیل نگران حضور حزب الله و ایران و محور مقاومت در این مناطق یعنی نزدیکی جولان است و آنرا تهدیدی برای خود می داند.

حلب و ترکیدن حباب خیالهای شوم
طی روزهای گذشته ارتش سوریه دستاوردهای بزرگی در حلب داشته است و این نیروها علاوه بر تسلط بر مزارع الملاح، موفق شده اند که تنها راه ارتباطی تروریستها در حلب با خارج را قطع کنند. تسلط بر جاده کاستیلو سبب خواهد شد که ارتش سوریه از موقعیت ممتازی برخوردار شود.
گروههای مسلح هم اکنون تلاش زیادی به خرج می دهند تا مناطق از دست رفته از ارتش سوریه بازپس گیرند اما راه به جایی نبرده اند. جاده کاستیلو که زیر آتش ارتش سوریه است تنها جاده منتهی به حلب است که گروههای مسلح داخل شهر حلب می توانند از طریق آن تجهیزات و نیرو و مهمات دریافت کنند و با قطع شدن آن، گروههای مسلح داخل شهر در محاصره ارتش سوریه قرار می گیرند.
به نظر می رسد که دامی که گروههای مسلح در صدد پهن کردن آن برای ارتش سوریه و همپیمانان آن بوده اند خود آنها را گرفتار کرده است. تاکنون با حمایت خارجی، گروههای مسلح به دنبال محاصره حلب و خارج کردن آن از کنترل دولت سوریه بودند که اینک ورق برگشته و خود در محاصره افتاده اند.
همه توطئه های ترکیه و آمریکایی ها و سعودی ها در حلب نقش بر آب شده است. ارتش سوریه به دنبال آن است که برتری آتش که در حال حاضر در اختیار دارد را به برتری زمینی تبدیل کند تا در مذاکرات قوی حاضر شود.

عوامل موثر بر موفقیتهای گسترده در حلب
ارتش سوریه و همپیمانان آن به دنبال حرکت از الملاح به سوی ضهره عبد ربه مشرف به کاستیلو، حرکت از جنوب غرب مزارع به سوی کارخانه های اللیرمون و نیز حرکت به سوی بنی زید برای کار انداختن گروههای مسلح هستند.
بدون شک عوامل مختلفی در دستاورهای حلب نقش دارند که تاکتیک های نظامی و مشخص شدن تصمیم روسها و سقوط توهم آتش بس از جمله آنهاست. نزدیک شدن ترکیه و روسیه و بازگشت هماهنگی و نیز تلاش آمریکایی ها برای حل و فصل دیپلماتیک بحران سوریه و شکست آتش بس که گروههای مسلح از آنها برای وارد کردن ضربه به حزب الله و ارتش سوریه و ایرانی ها و ارتش سوریه در حومه حلب سوء استفاده کردند همگی موثرند.

پنجه ببر در سوراخ موشها
نیروهای موسوم به ببر سهیل الحسن وارد عمل شده اند. با ورود سهیل الحسن به نبرد به طور قطع سرنوشت جنگ به نفع ارتش سوریه به پیش خواهد رفت؛ جنگی تن به تن. جنگی که با مهارت بالای نیروهای ببر رقم خواهد خورد. نبردی که نیروهای پیاده در آن نقش آفرینی می کنند تا مشکلات ادوات زرهی پیش نیاید.
موشک اندازهای یو آر۸۳ روسیه سبب شده است که گروههای موسوم به جبهه الشامیه و النصره و الزنکی دیگر تروریستها از سنگرها و مواضع خود خارج شوند. آتش سنگین سبب درهم شکستن مواضع و استحکامات تروریستها شده است. این همان مواضعی است که تروریستها طی سالیان گذشته آن را تجهیز کرده اند و اینک زیر گامهای ارتش و همپیمانان آن از بین می رود. نبرد تن به تن در جریان است.

* این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان و نهایتاً تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرانِ عزیز جمهوری اسلامی بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های این موسسه نیست.