حادثه گروگان گیری در شهر «داکا» پایتخت بنگلادش و کشته شدن ۲۰ نفر از گروگان ها توسط عناصر وابسته به گروه تروریستی داعش نشان از آن دارد که این گروه تکفیری توانسته با استفاده از اوضاع نا آرام سیاسی این کشور برای خود حامیانی بدست آورده تا بتوانند به آسانی در یک منطقه دیپلماتیک، اتباع کشورهای خارجی را مورد هدف قرار دهد.
در حادثه گروگان گیری شهر «داکا» پایتخت بنگلادش تروریست ها به منطقه دیپلماتیک این شهر وارد شدند و پس از آنکه با مقاومت نیروهای پلیس مواجه شدند با پرتاب نارنجک و تیراندازی به سوی آنها دو تن از آنها را کشتند و بلافاصله وارد یک رستوران در همان نزدیکی شدند و بیش از ۳۰ نفر را به گروگان گرفتند. نیروهای واکنش سریع بنگلادش با انجام عملیاتی توانستند تنها ۱۳ نفر از گروگان ها را نجات دهند و ۹ تبعه ایتالیایی و ۷ تبعه ژاپنی بدست تروریستها کشته شدند که این خود نشان از آن دارد که نیروهای امنیتی بنگلادش مهارت های لازم برای رویارویی با چنین حوادثی را ندارند.
شش تروریستی که در مقابله با نیروهای امنیتی کشته شدند از عناصر وابسته به گروه تروریستی داعش و از افراد محلی بودند. پرسش اینجاست که چرا داعش کشور بنگلادش را برای مقاصد تروریستی خود انتخاب کرده است؟
با شکست داعش در منطقه خاورمیانه این گروه در صدد آن است که در کشورهای منطقه از جمله کشورهای آسیای جنوبی برای خود جایگاه مهم و استراتژیکی بدست آورد. منطقه شبه قاره و افغانستان از گزینه هایی است که داعش برای مستقر شدن در این کشورها برنامه ریزی کرده است و با یک برنامه ریزی هدفمند و از پیش تعیین شده توانسته است با استفاده از عوامل نفوذی خود افکار تکفیری و افراطی خود را در میان جوانان شبه قاره گسترش دهد. دولت هند برای مقابله با عناصر وابسته با گروه داعش در کشور تمهیداتی اندیشیده است تا بتواند عوامل تروریستی و تکفیری را از رسیدن به مقاصد مذموم و نکوهیده آنها باز دارد.
در این میان کشورهای افغانستان، پاکستان و بنگلادش که از نظر سیاسی و امنیتی دستخوش نا آرامی ها داخلی و تحولات سیاسی هستند به عنوان گزینه های هدف تروریستها قلمداد می شوند. برای نیل به این هدف، گروه تروریستی داعش نیز در این کشورها حامیانی برای خود بدست آورده است. این گروه تروریستی توانسته است در شرق افغانستان و در ولایت «ننگرهار» بویژه در شهر «کوت» نفوذ کند و با به آتش کشیدن منازل مسکونی اهالی این شهر خوف و هراسی را در میان ساکنان این منطقه بوجود آورد. نیروهای امنیتی افغانستان نیز در هفته گذشته توانسته اند با اعضای تروریستی داعش در شهر «کوت» وارد مبارزه ای شدید شده حدود ۲۲۵ نفر از عناصر این گروه را به هلاکت برسانند.
«محمد حنیف اتمر» مشاور امنیت ملی افغانستان در گفتگو با رسانه های این کشور اعلام کرده بود عناصر داعش از پاکستان وارد افغانستان می شوند و اکثر آنها دارای اسناد شناسایی پاکستانی هستند. این اظهارات حنیف اتمر با واکنش مقامات دولتی پاکستان مواجه شد. اما با نگاهی دقیق به موضوع می توان گفت در پاکستان گروههای تروریستی داعش، القاعده، لشکر جنگوی، لشکر طیبه و گروه طالبان از دیرباز فعالیتی گسترده داشته و در حال حاضر با رشد افکار تکفیری داعش برخی از اعضای گروههای تروریستی در این کشور متمایل به گروه تروریستی داعش هستند و به شرق افغانستان کوچ کرده اند.
از یکسو با توجه به وسعت جغرافیایی و پراکندگی جمعیتی در کشورهای شبه قاره و از سویی دیگر با توجه به اوضاع نا آرام سیاسی در برخی کشورهای این حوزه داعش افکار تروریستی خود را به نحو راحت تری می تواند در این کشورها توسعه دهد.
کشور بنگلادش که در ۲۶ مارس سال ۱۹۷۱ و با حمایت هند توانست از پاکستان واحد جدا شود، توانست به رهبری «مجیب الرحمان» استقلال خود را در همین سال اعلام کند. طی جنگ ۱۹۷۱ تعدادی از رهبران جماعت اسلامی با حمایت از ارتش پاکستان دست به جنایات جنگی زده و تعدادی از هندوها را کشتند که بعدها مورد محاکمه قرار گرفتند اما در زمان «حسینه واجد» نخست وزیر حال حاضر بنگلادش اعدام شدند.
مجیب الرحمان سعی داشت نظام سکولار را در بنگلادش پایه ریزی کند اما در سال ۱۹۷۵ ترور شد. پس از آنکه شیخ مجیب الرحمان رهبر بنگلادش در سال ۱۹۷۵ ترور شد، ژنرال «ضیا الرحمن» قدرت را در این کشور بدست گرفت اما وی نیز در سال ۱۹۸۱ ترور شد و پس از وی همسرش «خالده ضیا» توانست حزب ملی گرای بنگلادش را پایه ریزی کند و با انجام اصلاحاتی که در آن زمان در قانون اساسی بنگلادش صورت گرفت توانست به مقام نخست وزیری برسد. پس از وی «حسینه واجد» دختر شیخ مجیب الرحمان رهبر استقلال بنگلادش نیز از سال ۱۹۹۶ تا سال ۲۰۰۱ توانست با پیروزی در انتخابات به مقام نخست وزیری برسد.
در سال ۲۰۰۹ حسینه واجد دوباره توانست با پیروزی در انتخابات پارلمانی به قدرت برسد. وی که تحت حمایت دولت هند نیز قرار دارد توانسته است با ایجاد کمیته ای حقیقت یاب به تحقیق و بررسی در مورد جنایات جنگی سال ۱۹۷۱ که در آن تعدادی از هندوها کشته شدند بپردازد. دولت حسینه واجد در ماههای گذشته طی اقدامی شیخ «مطیع الرحمان» رهبر جماعت اسلامی بنگلادش را به اعدام محکوم کرده به دار آویخت و این اقدام با واکنش شدید جماعت اسلامی در بنگلادش و پاکستان مواجه شد.
اعدام این رهبر جماعت اسلامی در بنگلادش باعث تیرگی در روابط بنگلادش و پاکستان شد و به دنبال آن در اقداماتی اعتراض آمیز دولت اسلام آباد و دولت بنگلادش سفرا و مقامات دیپلماتیک یکدیگر را احضار کرده مراتب اعتراض کشورهای متبوع خود را به یکدیگر ابراز داشتند. تیرگی در روابط دو کشور باعث نفوذ و فعالیت گروههای تروریستی در بنگلادش شد تا جایی که گروه هایی تروریستی از جمله گروه تروریستی داعش با استفاده از اوضاع موجود، نفوذ خود را در بنگلادش افزایش دادند.
اقدام به مجازات رهبران عالیرتبه جماعت اسلامی در این کشور تبعاتی را به دنبال داشت و از آن جمله می تواند به کشته شدن راهبان بودایی در این کشور اشاره کرد. افراد تندرو و افراطی در مناطق مختلف این کشور راهبان بودایی را با اسلحه سرد مورد حمله قرار دادند. از سویی دیگر با رشد تفکرات افراطی در این کشور زمینه برای نفوذ گروه تروریستی داعش بیش از پیش فراهم شد. گروه تروریستی داعش از ماهها پیش در پیام هایی اعلام کرده بود که در شبه قاره از جمله هند و بنگلادش دست به اقدامات تروریستی خواهد زد. دولت بنگلادش اقدامات موثری برای رویارویی با تروریستهای داعش انجام نداد و این گروه تکفیری به آسانی توانست در این کشور دست به گروگان گیری بزند.
سال گذشته حزب اپوزیسیون بنگلادش به رهبری «خالده ضیا» تظاهرات اعتراض آمیزی به راه انداخت که در آن تظاهرات کنندگان با بمب های دست ساز به اتوبوس ها و کامیون ها حمله بردند و آنها را به آتش کشیدند. پلیس برای مقابله با تظاهرات کنندگان بسوی آنها آتش گشود که در این حادثه ۱۲۰ نفر کشته شدند. قاضی دادگاه شهر داکا با تایید گزارش پلیس این شهر در تاریخ ۷ ژانویه ۲۰۱۵ میلادی حکم دستگیری خالده ضیا را صادر کرده بود اما پلیس سال گذشته نتوانست با انجام اقدامات فوری خالده ضیا را دستگیر کند.
مقامات دولت شیخ حسینه واجد تاکنون علاوه بر اعضای حزب ملی بنگلادش ۱۵۰۰۰ نفر از اعضای دیگر احزاب مخالف دولت را دستگیر و روانه زندان کرده اند. دادگاه بنگلادش با بررسی پرونده «خالده ضیا» نخست وزیر پیشین بنگلادش با قید وثیقه رای به آزادی وی داده است. دادگاه بنگلادش علاوه بر «خالده ضیا» ۷۲ نفر دیگر از اعضای حزب ملی گرای بنگلادش را مسئول بمب گذاری سال گذشته در داکا تشخیص داد.
حادثه گروگان گیری در بنگلادش به فاصله سه روز پس از حمله تروریستی در فرودگاه بین المللی شهر استانبول نشان از آن دارد که داعش با طرح و برنامه ای از پیش تعیین شده قصد انجام اقدامات خرابکارانه در کشورهای اسلامی را دارد. احتمال اینکه این عملیات تروریستی در روزها و ماههای آینده نیز ادامه و شدت یابد چندان دور از انتظار نیست. در واقع تروریست ها قصد به راه اندازی رعب و وحشت در منطقه را دارند و یکی از اهداف آنها نفوذ در حوزه شبه قاره از جمله هند، افغانستان و پاکستان است.
به نظر می رسد کشورهای شبه قاره باید به فکر تشکیل نیروی واکنش سریع علیه گروه های تروریستی در منطقه باشند، چون نیروهای امنیتی بنگلادش در رویارویی با تروریستها واکنش سریع و مفیدی از خود نشان ندادند و این خود نشان دهنده عدم آموزش مفید و کارآمد در مبارزه با عملیات تروریستی در این کشور است.
