رای مردم انگلستان به خروج این کشور از اتحادیه اروپا در همه‌پرسی روز پنج‌شنبه، در اندیشکده‌های سرشناس بین‌المللی بازتاب‌های مختلفی داشت.
کارشناسان اغلب اندیشکده‌های بزرگ نسبت به تبعات این تصمیم انگلیسی‌ها هشدار داده و نوشته‌اند که اقتصاد و سیاست اروپا برای دوره‌ای نسبتاً طولانی با عدم اطمینان مواجه می‌شود. تضعیف انگلستان، اتحادیه اروپا و تقویت جریان‌های راستگرا از مهمترین مواردی است که در این تحلیل‌ها به آن‌ها اشاره شده است.
در ادامه بخش‌هایی از تحلیل‌ها و مقالات شماری از اندیشکده‌ها آمده است:
کارنگی: خروج انگلستان، جایگاه اتحادیه اروپا را تضعیف می‌کند
«اندیشکده کارنگی» در این باره نوشت: نتیجه این همه‌پرسی نه تنها برای بریتانیا بلکه برای برای سراسر اروپا بسیار ناامیدکننده بود. در چنین وضعیتی جایگاه اروپا در جهان نیز همانند جایگاه بریتانیا تضعیف خواهد شد. از جمله عواقب فوری رای انگلیسی‌ها به خروج از اتحادیه اروپا می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
نخست اینکه، احزاب «منتقد اروپا» (Euroskeptic) در سراسر این قاره از نتیجه همه‌پرسی انگلیس استقبال کرده و از آن بهره‌برداری کاملی خواهند داشت.
نتیجه دوم و نزدیک‌تر به خاک انگلستان این است که اسکاتلند که به تداوم حضور در اتحادیه اروپا رای داده بود احتمالا مجددا در صدد برگزاری همه‌پرسی درباره استقلال خود برمی‌آید.
سوم اینکه رأی بریتانیا ضربه‌ای بزرگ به ثبات، امنیت و اقتصاد ایرلند شمالی به شمار می‌آید. مخصوصا اینکه، شین فین حزب ناسیونالیست ایرلند و شاخه سیاسی ارتش جمهوری‌خواه این کشور اعلام کرده که خواستار برگزاری همه‌پرسی برای متحدسازی جزیره ایرلند خواهد شد.
چهارمین مورد نیز نقش آلمان و فرانسه است. آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان همانند فرانسوا اولاند رییس‌جمهور فرانسه درباره اینکه چه دیدگاهی در خصوص مسیر آتی اتحادیه‌اروپا دارند، صحبت چندانی نمی‌کند.
امریکن اینترپرایز: خروج انگلستان می‌تواند به فروپاشی اتحادیه منجر شود
اندیشکده آمریکایی«امریکن اینترپرایز» نیز با انعکاس خبر رای مثبت انگلیسی‌ها به خروج از اتحادیه‌اروپا به پنج حوزه‌ای اشاره کرد که باید در آینده انتظار مشاهده تبعات این رأی را در آن‌ها داشت: نتایج همه‌پرسی روز جمعه انگلیس تعجب بسیاری را برانگیخت. طی ماه‌های اخیر عقیده بسیاری از صاحب‌نظران درباره نتیجه همه‌پرسی، تداوم حضور انگلیس در اتحادیه اروپا بود. حتی نظرسنجی‌های اخیر این عقیده را در میان دولتمردان این کشور _که برگزارکننده همه‌پرسی بودند_ نشان می‌داد. نتایج «برگزیت» را در 5 حوزه می‌توان رویت نمود:
1/ بحران اقتصادی در جهان
2/ ابهام در حاکمیت ملی
3/ فروپاشی نهایی اتحادیه اروپا: آنچه خروج انگلستان را ترسناک می‌کند، مربوط به خود انگلستان نیست، بلکه این است که این اقدام سابقه‌ای ایجاد می‌کند که ممکن است دیگر کشورها هم از آن تبعیت کنند.
4/ تضعیف هرچه بیشتر روابط فرا آتلانتیک
5/ اروپا به ترمیم خود نیازمند خواهد شد. صرف‌نظر از نتایج همه‌پرسی روز جمعه انگلیس، این مهم است که «برگزیت» اتحادیه اروپا را از چالش‌های به مراتب بزرگتری که این روزها گریبانگیر این اتحادیه است، از جمله مشکلات اقتصادی در منطقه یورو و معماری ناقص شنگن، نشود.
بروکینگز: اتحادیه اروپا درون‌گرا می‌شود
«اندیشکده بروکینگز» نیز در بخشی از یادداشت خود در این باره تاکید کرد: رای مردم انگلیس به خروج از اتحادیه‌اروپا عامل سال‌ها آشوب و تردید می‌گردد؛ چراکه در این مدت انگلیس که شرایط جدایی خود را با اتحادیه بررسی می‌کند و واحدهای بریتانیا (اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی) نیز با تبعات این جدایی دست و پنجه نرم می‌کنند. احتمالا اسکاتلند با برگزاری همه‌پرسی درباره استقلال از انگلیس در پی ابقای خود در اتحادیه‌اروپا باشد. برگزیت در کوتاه‌مدت خبر بدی برای انگلیس و اروپاست و برای آمریکایی‌ها نیز همینطور.
نخستین و بدیهی‌ترین تاثیر منفی این رای برای اقتصاد ماست. اثر بی‌ثبات‌کننده این رای بر رشد اقتصاد و سرمایه‌گذاری بین‌المللی که اکنون نیز کاهش محسوسی دارد، خواهد بود. دومین تاثیر منفی بر دیپلماسی ما می‌باشد. ما در طیف گسترده‌ای از موضوعات بین‌المللی با اتحادیه اروپا همکاری داشته‌ایم بخصوص از زمانی که روسیه نظامی‌گری خود را در اطراف گرجستان و اوکراین آغاز کرده است.
اما اتحادیه اروپا اکنون باید تمرکز اصلی خود را بر موضوعات داخلی خود معطوف نماید نه فقط خروج انگلیس؛ موضوعاتی مانند بازنگری در اهداف اعلام‌شده در خصوص تعمیق ادغام سیاسی در میان کشورهای عضو. و نهایتا اینکه، این رای همانند «دونالد ترامپ» خبر بدی برای سیاست محسوب می‌شود.
چتم هاوس: انگلستان باید فورا با اتحادیه اروپا وارد مذاکره شود
اندیشکده «چتم‌هاوس» انگلیس نیز اینگونه «برگزیت» را تحلیل کرد: به منظور جلوگیری از تنزل شدید اقتصادی و ناامیدی عمومی، انگلستان باید خروج خود را با اعضای اتحادیه‌اروپا مورد مذاکره قرار داده تا بتواند شرایط دسترسی اقتصاد خود به بازارهای واحد اروپایی را تا آنجا که ممکن است، فراهم نماید. بلافاصله پس از آن دولت باید در خصوص معاملات تجاری دوجانبه با شرکای تجاری خود در خارج از اتحادیه به رایزنی بپردازد، پیش از آنکه به موقعیتی ضعیف‌تر و درخواست برای معامله برسد.
این معاملات نباید در تضاد با توافق‌نامه تجاری جدید انگلیس با اتحادیه‌اروپا به امضا برسد. در هر حال دولت به کمک‌ها و بودجه‌های بیشتر و همچنین تمرکز دیپلماتیک از سوی اتحادیه‌اروپا نیازمند خواهد بود؛ حتی بیشتر از زمانی که خود عضوی از این اتحادیه بود.
سی‌ای‌آر: اهمیت خروج انگلستان، به اندازه سقوط دیوار برلین است
اندیشکده «مرکز اصلاحات اروپا» (سی‌ای‌آر) موسسه تحقیقاتی دیگری است که درباره «برگزیت» نوشت: برگزیت تمامی نیروهایی را که برای ادغام هرچه بیشتر این اتحادیه تلاش می‌کنند، تضعیف خواهد کرد. بعلاوه اینکه این خروج موجب تقویت هرچه بیشتر آلمان می‌گردد. در عین حال انگلیس با مذاکراتی دشوار و طولانی برای روابط جدید خود_ احتمالا به سبک کانادا_ مواجه خواهد بود.
مارین لوپن در دسامبر گذشته اعلام کرد که اگر انگلیس به خروج از اتحادیه‌اروپا رای دهد، این کار در حد سقوط دیوار برلین در سال 1989 است. او درست گفته بود. «برگزیت» رویدادی مهم در تاریخ اروپا است و از هم‌اکنون به بعد یک فروپاشی نام‌گذاری می‌شود نه ادغام.
یورو اکتیو: تجزیه‌طلبی در انگلستان بیدار می‌شود
«یورو اکتیو» نیز در بخش از گزارش خود در این باره خاطرنشان کرد: انگلیس در حال بازگشت به عقب است. «برگزیت» پیروزی فانتزی عقب‌گرد و چشم‌انداز حاکمیت ملی و قدرتی رو به عقب است. این وضعیت مجازات غرور نیز هست؛ بسیاری از مردم انگلیس این توهم را داشتند که با خروج از اتحادیه‌اروپا وضعیت بهتری در مواجهه با چالش‌های جهان خواهند داشت.
برگزیت شیاطین کهنسال منطقه را نیز از خواب بیدار کرده و اتحاد در پادشاهی انگلیس را در معرض خطر قرار داده است. حزب ملی اسکاتلند در حال استفاده از این فرصت برای برگزاری همه‌پرسی دیگری با هدف استقلال کشور است و احزاب ولز و ایرلند شمالی نیز از این قاعده مستثنی نخواهند بود.
• این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان و نهایتاً تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرانِ عزیز جمهوری اسلامی بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های این موسسه نیست.
